Ô tô 'quá tuổi' phải ngừng lưu hành nếu siết tiêu chuẩn khí thải?

  Tính đến giữa năm 2018, Việt Nam có184.124 phương tiện trên 20 tuổi, trong đó có 2.613 ô tô chở người trên 9 chỗ hếtniên hạn sử dụng. Vì vậy, cơ quan đăng kiểm cho rằng, đến lúc phải thay đổitiêu chuẩn khí thải với xe cơ giới để bảo vệ môi trường.

Nângtiêu chuẩn khí thải với ô tô lên mức 2

   Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa trình Bộ Giao thôngVận tải dự thảo (lần thứ 2) Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về lộ trình nângcao mức tiêu chuẩn khí thải.

Theo đề xuất mới nhất của Cục Đăngkiểm Việt Nam, đối tượng áp dụng các mức khí thải được chia làm 2 loại: ô tô nhậpkhẩu đã qua sử dụng và ô tô tham gia giao thông. Quy định này không áp dụng đốivới ô tô của quân đội, công an phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh.

  Cụ thể, Cục Đăng kiểm đã đề xuất giảmchỉ số mức phát thải khí CO (Cacbon monoxit) đối với các xe sử dụng xăng từ 4,5(mức 1) xuống 3,5 (mức 2); chỉ số HC (nồng độ Hydrocarbon) từ 1.200 ppm xuốngcòn 800 ppm; Xe sử dụng nhiên liệu dầu diesel sẽ giảm nồng độ khí thải từ 72%HSU xuống 60% HSU.

  Theo ông Nguyễn Hữu Trí, Phó Cụctrưởng Cục Đăng kiểm, tiêu chuẩn khí thải hiện hành của Việt Nam vẫn giữ nguyêntừ 10 năm nay. Trong khi đó, số lượng ô tô trên toàn quốc đã tăng hơn 3 triệuxe, do đó, lượng khí phát thải ra môi trường tăng khoảng 2,5 lần. Một số nghiêncứu về môi trường cũng cho thấy các chỉ số chất gây ô nhiễm có trong khí thải từô tô như: CO, NOx (Oxit Nitơ) ở một số đô thị lớn như Hà Nội hay TPHCM đã vượtmức cho phép 1,2 - 1,5 lần.

  Vì vậy, cơ quan đăng kiểm cho rằng,đến lúc phải thay đổi tiêu chuẩn khí thải với xe cơ giới để bảo vệ môi trường.Lộ trình áp dụng các mức tiêu chuẩn khí thải đối với ô tô tham gia giao thông dựkiến: Xe sản xuất trước năm 1999 tiếp tục áp dụng mức 1 tương ứng với từng loạiđộng cơ; xe sản xuất từ năm 1999 - 2008 phải áp dụng mức 2 tương ứng với từngloại động cơ kể từ 1/1/2021; xe sản xuất sau năm 2008 phải áp dụng mức 2 từngày 1/1/2020.

  Lộ trình áp dụng các mức tiêu chuẩnkhí thải đối với ô tô nhập khẩu đã qua sử dụng dự kiến: Ô tô lắp động cơ cháycưỡng bức (động cơ sử dụng nhiên liệu xăng, khí dầu mỏ hóa lỏng - LPG, khí tựnhiên nén - CNG và các loại tương tự) phải áp dụng mức 4 kể từ ngày 1/1/2020; ôtô lắp động cơ cháy do nén (động cơ sử dụng nhiên liệu diesel và các loại tươngtự) phải áp dụng mức 3 kể từ ngày 1/1/2020.

  Bên cạnh đó, Cục Đăng kiểm Việt Namcòn đề xuất áp dụng dấu hiệu nhận biết mới đối với các mẫu xe tham gia giaothông đạt mức tiêu chuẩn khí thải khác nhau. Các loại xe này sẽ được UBND thànhphố trực thuộc trung ương quy định giới hạn, khu vực hoạt động theo tình hìnhkinh tế xã hội và bảo vệ môi trường từng nơi.

Xekhách, xe tải, xe chuyên dùng bị ảnh hưởng

 Theo đánh giá của Bộ Giao thông Vận tải, đến hếtnăm 2019, ô tô chở người trên 9 chỗ sản xuất trước 1999 sẽ hết sử dụng, khôngcòn được hoạt động. Như vậy tất cả các loại ô tô chở người trên 9 chỗ được hoạtđộng đều là loại phương tiện hiện đại, có đủ công nghệ kỹ thuật để đáp ứng đượcmức tiêu chuẩn 2.

  Báo cáo đến tháng 5/2018, Việt Namcó 184.124 phương tiện trên 20 tuổi, trong đó có 2.613 ô tô chở người trên 9 chỗsẽ hết hạn sử dụng. Như vậy đến hết năm 2019, sẽ có khoảng 181.151 phương tiệnsản xuất trước năm 1999 vẫn còn hoạt động và được phép áp dụng mức tiêu chuẩnkhí thải hiện tại (mức 1). Đây sẽ là nhóm phương tiện không bị ảnh hưởng khi ápdụng tiêu chuẩn mới.

  Xét riêng nhóm phương tiện sử dụngđộng cơ xăng chủ yếu là ô tô con với 850.142 lượt kiểm định trong năm 2017,trong đó phương tiện có độ tuổi dưới 10, tỷ lệ không đạt tiêu chuẩn về khí thảirất thấp (dưới 1%) trong cả 2 trường hợp áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 1 và mức2. Đối với ô tô khách và ô tô tải thì tỷ lệ lượt kiểm định không đạt cao nhấtthuộc nhóm xe có độ tuổi trên 10 năm (khoảng 25%).

  Đối với ô tô sử dụng nhiên liệudiesel, nếu áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 2 cho năm 2017 thì tỷ lệ xe không đạttrong lần kiểm định thứ nhất đối với phương tiện động cơ diesel là 32,9%.

  Còn phân tích theo độ tuổi phươngtiện, ô tô tải 16-20 tuổi, tỷ lệ không đạt mức 1 là 18,4%; với mức 2 sẽ là 46,07%.Với ô tô khách độ tuổi trên 16, tỷ lệ không đạt tương tự ô tô tải, ô tô chuyêndùng, tăng khá cao với 37,2% số lượt kiểm định không đạt mức tiêu chuẩn 2.

  Các phương tiện không đạt tiêu chuẩnvề khí thải cần được kiểm tra hệ thống khí thải, bảo dưỡng, sửa chữa hoặc thaythế phụ tùng. Ủng hộ việc kiểm soát khí thải từ ô tô, xe máy để giảm thiểu ônhiễm môi trường tuy nhiên, TS Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông đô thịcho rằng, Bộ Giao thông Vận tải cần chọn chương trình, đề án có tính khả thi đểthực hiện, có chế tài để kiểm soát việc này.