Thuế 0% ô tô lại đắt thêm: Chính sách đặc thù giảm giá xe ở Việt Nam

  BộCông Thương cho rằng ngành công nghiệp ô tô Việt Nam đã phát triển khá nhanhtrong 2 năm trở lại đây; một số loại sản phẩm đã xuất khẩu sang thị trường Lào,Campuchia, Myanmar, Trung Mỹ,... Bộ Công Thương đề nghị có thêm những chính sáchđặc thù để giảm giá xe.

Loô tô khó cạnh tranh với các nước

  Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chínhphủ, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh vừa có báo cáo gửi Quốc hội về các vấnđề liên quan ngành Công Thương.

  Trong đó, một nội dung quan trọngđược đề cập là việc tiếp tục thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu trong quy hoạchphát triển ngành ô tô Việt Nam; xây dựng lộ trình thực hiện kể từ năm 2017 vàcác cơ chế khuyến khích sản xuất để bảo đảm tỷ lệ nội địa hóa trong công nghiệpô tô.

VinFastđang làm ô tô thương hiệu Việt.

  Theo Bộ Công Thương, ngành côngnghiệp ô tô Việt Nam đã phát triển khá nhanh trong 2 năm trở lại đây. Năm 2015,lần đầu tiên sản lượng sản xuất, lắp ráp xe ô tô trong nước đạt trên 200 nghìnxe/năm, tốc độ tăng so với năm 2014 đạt 51%. Năm 2016, sản lượng tiếp tục tăngmạnh, đạt trên 283,3 nghìn xe/năm. Một số loại sản phẩm đã xuất khẩu sang thịtrường Lào, Campuchia, Myanmar, Trung Mỹ,...

  Bộ Công Thương cho hay: Tổng côngsuất lắp ráp thiết kế của ô tô Việt Nam vào khoảng 500 nghìn xe/năm, trong đókhu vực có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 47%, doanh nghiệp trong nước chiếm khoảng53%. Xe sản xuất, lắp ráp trong nước đáp ứng khoảng 70% nhu cầu xe trong nước,với tổng sản lượng của thị trường xe du lịch khoảng 210 nghìn xe/năm trong năm2016, trong đó sản lượng ô tô con khoảng trên 160 nghìn chiếc.

  Tuy nhiên, Bộ Công Thương thừa nhận:Ngành vẫn chưa tạo được sự hợp tác - liên kết và chuyên môn hóa giữa các doanhnghiệp trong sản xuất - lắp ráp ô tô và sản xuất phụ tùng linh kiện; chưa hìnhthành được hệ thống các nhà cung cấp nguyên vật liệu và sản xuất linh kiện quymô lớn do đó tỷ lệ nội địa hóa của một số dòng xe còn đạt thấp so với mục tiêuđề ra.

  Về tỷ lệ nội địa hóa đối với xe cánhân đến 9 chỗ ngồi, Bộ Công Thương thừa nhận sự thất bại. Mục tiêu đề ra là40% vào năm 2005, 60% vào năm 2010, tuy nhiên đến nay mới đạt bình quân khoảng7-10%.

  Các sản phẩm đã được nội địa hóamang hàm lượng công nghệ rất thấp như: săm, lốp ô tô, ghế ngồi, gương, kính, bộdây điện, ắc-quy, sản phẩm nhựa... Có tới 80-90% nguyên liệu chính cho sản xuấtlinh kiện như thép hợp kim, hợp kim nhôm, hạt nhựa, cao su kỹ thuật cao hiện phảinhập khẩu. Vật liệu làm khuôn mẫu chủ yếu cũng phải nhập khẩu.

  "Hàng năm, các doanh nghiệp phải nhậpkhẩu khoảng 2-3,5 tỷ USD các linh kiện, phụ tùng phục vụ cho sản xuất lắp rápvà sửa chữa xe”, Bộ Công Thương cho biết.

  "Hiện nay, tỷ lệ nội địa hóa củacác nước trong khu vực trung bình đã đạt được 65-70%, Thái Lan đạt tới 80%. Nhưvậy, nếu các nhà sản xuất ô tô trong nước không sớm có giải pháp hữu hiệu nângcao tỷ lệ nội địa hóa, chắc chắn sẽ khó lòng cạnh tranh với thị trường khu vực”,Bộ Công Thương thừa nhận.

  Tại những báo cáo trước đây, BộCông Thương thừa nhận giá ô tô đắt hơn nhiều nước. Nhưng lần này, Bộ không nhắcđến giá xe. Thực tế giá xe ô tô ở Việt Nam sau khi thuế nhập trong ASEAN về 0%từ đầu 2018 không những không rẻ mà còn có dấu hiệu đắt thêm so với năm ngoái.

Giáxe ô tô vẫn ngoài tầm với của đại đa số người dân Việt Nam.

Vẫnkêu gọi DN ngoại đầu tư dự án lớn

  Nguyên nhân ngành ô tô chưa đạt nhưkỳ vọng, theo Bộ Công Thương, là do trước khi đầu tư dự án lắp ráp tại ViệtNam, các tập đoàn ô tô lớn của Nhật Bản, Hoa Kỳ... đều đã đầu tư các dự án sảnxuất ô tô con có quy mô rất lớn trong khu vực ASEAN.

  "Công suất các dự án sản xuất ô tôcon thường được tính toán cho thị trường khu vực, chứ không tính riêng cho quốcgia đặt nhà máy sản xuất, vì vậy các tập đoàn không có dự án đầu tư quy mô lớn ởViệt Nam do quy mô thị trường quá nhỏ, bằng 1/10 Thái Lan, 1/5 Indonesia”, BộCông Thương giải thích.

  Định hướng cho giai đoạn đến năm2025, tầm nhìn đến năm 2035, Bộ này cho hay sẽ tập trung vào phát triển các sảnphẩm xe con phù hợp với người Việt Nam và xu hướng phát triển xe con của thế giới(xe thân thiện môi trường: eco car, hybrid, xe điện,... ). Mục tiêu đến năm2020-2025, xe sản xuất trong nước đáp ứng 60-70% nhu cầu thị trường và nội địahóa đến 2020 đạt từ 35-40%, đến năm 2021-2025 đạt 40-45%.

  Định hướng ô tô thời gian tới, BộCông Thương muốn tận dụng cơ hội thị trường do các chính sách vừa ban hành, tậptrung hỗ trợ để thúc đẩy nhanh dự án của Công ty cổ phần ô tô Trường Hải(Thaco), Công ty cổ phần Tập đoàn Thành Công, Tập đoàn Vingroup ( VinFast ) vàcác dự án khác. Đây là những tín hiệu tốt cho việc gia tăng sản lượng ô tô sảnxuất, lắp ráp trong nước trong thời gian tới.

  Đồng thời, Bộ Công Thương cũng muốncó thêm nhiều chính sách đặc thù cho ngành ô tô; chẳng hạn, nghiên cứu, trìnhQuốc hội ban hành sửa đổi áp dụng mức thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe có tỷ lệnội địa hóa cao (không đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với phần giá trị tạo ratrong nước, góp phần giảm giá thành xe sản xuất trong nước); Xây dựng thí điểmchuỗi cung ứng ngành ô tô cho các doanh nghiệp sản xuất và lắp ráp ô tô trongvà ngoài nước.

  Về dài hạn, Bộ Công Thương vẫn muốncó cơ chế chính sách thu hút đầu tư từ các tập đoàn đa quốc gia đầu tư các dựán có quy mô lớn tại Việt Nam, đặc biệt tập trung vào các thương hiệu và dòngxe chưa có tại khu vực ASEAN, nhằm tạo điều kiện để các doanh nghiệp trong nướctham gia sâu nhất vào chuỗi sản xuất ô tô đa quốc gia.